ජාල න්යාය යනු වවික්ත
වස්තුන් අතර අසමමිතික සබදතා සමමිතික හෝ වඩාත් පොදුවේ නිරෑපණය වන ලෙස ප්රස්ථාර
පිළිබද අධ්යනය කිරීමයි. පරිගණක විද්යාව හා පරිගණක ජාල විද්යාව ජාල න්යායේ ප්රස්තාරික
න්යාය කොටසක් වේ. ජාල නෝඩි සහ දාර ගුණාංග
තුළ ඇති ප්රස්තාරයක් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකිය. ජාල න්යාය සංඛ්යානමය භෞතික විද්යාව, අංශු භෞතික විද්යාව, පරිගණක විද්යාව, විදුලි ඉංජිනේරැ විද්යාව, ජීව විද්යාව, ආර්ථික විද්යාව, මුල්ය මෙහෙයුම් පර්යේෂණ දේශගුණ හා සමාජ විද්යාව ඇතුළු බෝහෝ
විෂයන් හී ඇතුළත් වී ඇත. ජාල න්යායයේ අයදුම්පත් සැපයුම් ජාල ලෙස ලෝක ව්යාප්ත
වෙබි අඩවි අන්තර්ජාල ජාල නියාමන ජාල පරිවෘත්තීය
ජාල සමාජ ජාල ඥාන විභාගාත්මක ජාල ආදිය හැදින්විය හැක.
ජාල න්යාය යන්න සමාජ ජාලයන් මානවයා කෙරෙහි සහ මානව
සමාජය කෙරෙහි බලපානු ලබන ආකාරය අධ්යනය කරනු ලබන න්යායක් ලෙස ද පෙන්වා දිය හැකිය.
මෙහි අරමුණ වන්නේ මිනිසා සහ ජාල අතර පවතින සමිබන්ධතාව විද්යාත්මකව පරික්ෂා කරමින්
විස්තර කිරිමයි. ජාල න්යාය සංඛ්යානමය, භෙෘතික විද්යාව, ජීව විද්යාව, අංශු භෙෘතික
විද්යාව, පරිගණක විද්යාව, විදුලි ඉංජිනේරැ විද්යාව, ජීව විද්යාව, ආර්ථික විද්යාව
හා සමාජිය විද්යා සමග සම්බන්ධතා දක්වන සංකල්පයකි. ජාල න්යාය ප්රශ්න හා සබධතා
අනුව සමාජීය සබධතා දෙස බලන න්යායකි.
මෙම ජාල න්යාය
ගෝලීයකරණය හා සම්බන්ධ කර අවධානය යොමු කිරිමේ දී ගෝලීය ජාලය යනු පෘථිවියම යා කරන ඕනෑම ගෝලීය ජාලයකි. පළමු ගෝලීය ජාලය විදුලි පණිවුඩ
හා ගෝලීය කාලයක් භාවිතා කර 1899 දී ස්ථාපිත කර ඇත. වඩාත් මෑතකදී අන්තර් සම්බන්ධිත
IP ජාල සහ GSM ජංගම සන්නිවේදන
ජාලය සියලු විශාලතම ගෝලීය ජාල සාදයි. ගෝලීය ජාල සකස් කිරිම දශක ගණනාවක් තිස්සෙ පවතින
වියදම් අධික සහ දිගු උත්සහයක අවශ්යතාවයකි.
ගොලිය ජාල ප්රධාන
කොටස් දෙකකට බෙදේයි.
· ජංගම රෑහැන් රහිත ජාල
සන්නිවේදන චන්ද්රිකා ගෝලීය
ජාලවල වැදගත්ම කොටසකි. මේ හරහා VAST තාක්ෂණය භාවීතා
කරමින් අන්තර්ජාලයට ප්රවේශ වීමට හැකියව ලැබි ඇත ජංගම රැහැන් රහිත ජාල වර්තමානය වන
විට ගෝලීය ජංගම දුරකථන වෙළදපොළ 80% ක් GSM සම්මත රටවල්
හා ප්රදේශ 212 කට වඩා වැඩි ප්රමාණයක් භාවිතා කරයි.
ජාල සමාජයක් යනු සමාජීය
දේශපාලන ආර්ථික සහ සංස්කෘතික වශයෙන් වෙනස්විමි වලට ලක්වෙමින් පැතිරිගිය ඩිජිටල්
තොරතුරැ සහ සන්නිවේදන තාකෂණයන් සහිත ජාලයකින් යුක්ත සමාජයකි. වර්ථමාන සමාජය
සන්නිවේදන තාක්ෂණයන් සහිතජාලයකින් යුක්ත සමාජයකි. වර්ථමාන සමාජය සන්නිවේදනය කරනු
ලබන්නේ මේ ජාල සමාජය තුළ සිටයි.මෙය 1981 නිර්මාණ
වුවකි. බුද්ධිමය සම්භාවය සහයෝගිතාවය සංවිධාන නිෂ්පාදනය හා අත්දැකිම් නවිකරණය හා
කාර්මිකරණය මේ සදහා හේතු විය. කාලින සමාජය තුළ ජාල සමාජය පිළිබද සාකච්ඡා කරන ලද්දේ
MANUWEL CASTELLS විසිනි. එමෙන්ම VAN DIJK ද තම කෘතිය තුළ ජාල සමාජය පිළිබද සාකච්ඡා කොට ඇත.
CASTELLS අනුව ජාල අපගේ නව සමාජ රෑප විද්යාව සංස්ථපනය
කරයි. ඔහු පැවසුවේ ප්රධාන සමාජ ව්යුහයන් සහ ක්රියාකාරකම් තොරතුරැ ජාල සකස් කරන
ලද ඉලෙක්ටොනිකයක් වටා සංවිධානය වී සිටින සමාජයක් බවයි. සමාජ ජාල ඉතා පැරණි සමාජ
සංවිධානයක්වේ.සමාජ ජාල මගින් තොරතුරැ කළමණාකරනය සිදු කරන අතර ඒ සදහා කෂද්ර
ඉලෙක්ටොනික තාකෂණයන් භාවිතා කරයි. ජාල නුතන සමාජයේ ප්රධාන ඒකකය බවට පත්ව ඇත.
CASTELLS ට අනුව එය තනිකරම නවින සමිජයක් පමනක් නොව එමෙන්ම ඔහු
පවසන්නේ ජාලබ සමාජය සංස්කෘතික ආර්ථික හා දේශපාලන සාධක නිර්වචය කරන ආකාරයක
තාක්ෂණයක් නොවන බවයි. ජාල සමාජය තුළ ජාල සංවිධන ආකෘති පත්ර සමාජ ව්යුහය
හැඩගැස්විමට තොරතුරැ සමකාලින සමාජයේ ද්වාරයක් සකසන බව VAN DIJK පවසයි. ජාල සජය සදහා CASTELL ගේ දර්ශණ ප්රවාහය
අවකාශය කේන්ද්රය භුමිකාවක් ඉටු කරයි. CASTELLS ජාල මත
පවතින බලය හා වැදගත්කම ගෝලීය නගර වලට පමණක් සිමා කල යුතු බවට තර්ක කරයි. මෙම
ධුරාවලිය අනෙක් මහාචාර්යවරැන්ගේ මතයෙන් වෙනස්වේ.
ගෝලීයකරණය සමාජ ඇගවිමේ අර්ථ
නිරැපණය කිරිම සදහා හා සමාජයේ සංකල්පය හා ඉතා සමිපවේ. ජාල සමාජයේ අර්ථ දැක්විම
සිදු කරන MANUWEL CASTELLS විසින් එය සිය සමාජ ව්යුහය ක්ෂද්ර ඉලෙක්ටොනික මත පදනම් තොරතුරැ හා
සන්නිවේදන තාක්ෂණය මගින් සවිබල ජාල ඇති සමාජයක් බව පෙන්වා දී ඇත. ජාල සමාජය
තාක්ෂණය භාවිතය සමාජ සබධතා නව ආකාරයෙන් නිර්මාණය කිරිමට හා පවත්වා ගැනීමට උපකාරී
වන ප්රධාන සාධකයකි. CASTELLS ඔහුගේ කෘතියේ පෙන්වා දෙන
පරිදි ඓතිහාසිකව සෑම විටම සමාජ ජාලගත වී ඇත. CASTELLS ට
අනුව ක්රියාවලින් තුනක් 20 සියවසේ අගභාගයේ දී මෙම සමාජ ව්යුහය ඉස්මතු කිරිමට
හේතු වී ඇත.
- විවෘත වෙළදපොළ ප්රවේශයකට අවශය්ය පහසුකම් සදහා
- කාර්මික නිදහස හා සංස්කෘතික, සිවිල් අයිතිවාසිකම් ව්යාපාර ඇති විම (1960 අගභාගයේ හා 1970 ගණන් තුළ)
- තොරතුරැ සන්නිවේදන තාක්ෂණ විප්ලවය
මෙම ක්රියාවලියන් තුන හී ඇති
වැදගත්කම පිළිබද CASTELLS විශ්ලේෂණය පිළිබද
සාකච්චා කරයි. එය පුළුල් ඓතිහාසික සන්දර්බයක් සපයයි. ආර්ථික ප්රතිව්යුහගත කිරීමේ
දී එය ජාතික රාජ්ය දුර්වල හා ගැඹුරැ අතට පත් කිරිමටත් වෙළදපොළ සංවර්ධන සුසමාදර්ශ
ඉස්මතු කිරිමටත් කොන්දේසි නිර්මාණය කළ බව පවසයි. ඔවුන් මානව හිමිකම් පිළිබද අවධානය
යොමු කළ නිසා සංස්කෘතික ව්යාපාර වැදගත් වන්නට විය. මෙම සංස්කෘතික වෙනස මගින්
වැදගත් තනි ස්වාධිපත්ය සහ නිදහසේ වටිනාකම සන්නිවේදනය සදහා විවෘත ජාල ව්යුහය
සැකසිණි. CASTELLS අවසන් කරන විට නිදහස් සංස්කෘතිය අනෙක්
අතට ගෝලීයකරණය අනුව තම ප්රතිව්යුහගත කිරිමේ ක්රියාත්මක කිරිමේ ව්යාපාර සදහා අත්යාවශය
යටිතල පහසුකම් ජාල තාක්ෂණය සැකසිමට තීරණාත්මක සාධක විය.
ලෝක ජනග්රහනයෙන් දළ වශයෙන්
විශල සංඛ්යාවක් අන්තර්ජාලය වෙත සම්බන්ධ වේ. අවම වශයෙන් හෝ අන්තර්ජාලය ජනතාවගේ
සන්නිවේදන හා ක්රියාකරන ආකාරය කෙරෙහි ගැඹුරැ බලපැමක් ඇතිකර තිබේ.
තමාෂා ගුණරත්න
No comments:
Post a Comment